Ο Νομός του Ηρακλείου βρίσκεται μεταξύ Λασιθίου και Ρεθύμνου. Η διαμόρφωση της περιοχής ακολουθεί το μοτίβο της υπόλοιπης Κρήτης - γυμνές εκτάσεις απο την μια, ενώ απο την άλλη περιοχές γεμάτες με κυπαρίσσια και με βελανιδιές - πεδιάδες, με την πιο σημαντική να είναι αυτή της Μεσσαράς, χωράφια όπου καλλιεργούνται φρούτα όλων των ειδών, αμμώδεις παραλίες και πανέμορφοι κρυμμένοι ορμίσκοι. Η διαμόρφωση του εδάφους σχηματίζει ιδιαίτερους φυσικούς σχηματισμούς, όπως για παράδειγμα την σπηλιά της Ειλυθειϊας.
Αυτό το τμήμα της Κρήτης έχει κατοικηθεί απο την αρχαιότητα και είναι το πιο πλούσιο σε αρχαιολογικά κατάλοιπα. Αρχαιολογικοί χώροι όπως: Κνωσσός,Φαιστός,Μάλλια και τα ευρύματά τους που εκτίθενται στο Αρχαιολογικό Μουσείο του Ηρακλείου.
Η ηγεμονία των Βενετών και των Τούρκων έχει αφήσει εμφανή τα σημάδια της στο Ηράκλειο, με την Λότζια, το Φρούριο όπως επίσης και πολυάριθμα κάστρα και μωαμεθανικούς ναούς.
Ο Νομός είναι γεμάτος απο μοναδικά δείγματα εκκλησιαστικής αρχιτεκτονικής όπως είναι οι μονές του Βροντισίου και του Βαρσαμόνερου όπως επίσης και η εκκλησία του Αγίου Τίτου. Δεν πρέπει ακόμη να χάσετε το προσκύνημα στον τάφο του διάσημου Ελληνα συγγραφέα Νίκου Καζαντζάκη στο Ενετικό τείχος που περιτρέχει την παλιά πόλη του Ηρακλείου.